Collectieve informatie uit de spreekkamer duiden voor preventieve maatregelen

Jeugdarts en arts M+G Vionne van der Borden illustreert de rol van de jeugdarts als duider. Ze vertelt hoe zij een gezonde leefomgeving van kinderen en jongeren bevordert door collectieve informatie uit de spreekkamer te duiden en te vertalen naar preventieve maatregelen.

Vionne van der Borden: “Ik verdiep me in factoren die van invloed zijn op de gezondheid van kinderen en jongeren. Ik kijk naar wat een gevaar vormt voor de gezondheid in de leer- en leefomgeving en hoe de leefomgeving juist kan bijdragen aan gezondheid en gezond gedrag.”

Trends in de spreekkamer

Jeugdverpleegkundigen en jeugdartsen zien een heel groot deel van de populatie kinderen en gezinnen. Ook hebben ze veel kennis over de leefomgeving van deze kinderen en gezinnen. Dit levert ontzettend veel waardevolle informatie op.

Zo zien zij als één van de eerste trends als:

  • Bewegingsarmoede door het ontbreken van speel- en beweegmogelijkheden in de wijk
  • Ongezond voedingspatroon bij een ongezonde kantine of snackbars in de wijk
  • Gehoorschade bij jongeren
  • Onveiligheid in de buurt en de invloed hiervan op de jeugd

Duider

Als arts M+G/Jeugdgezondheid wil Vionne de rol als duider verder ontwikkelen en neerzetten door informatie uit de spreekkamers (individueel niveau) te verzamelen en samen met de epidemioloog te verbinden met de beschikbare data op wijk-, regionaal- of landelijk niveau. “Vervolgens analyseren en onderzoeken we deze trends en maken de vertaling naar preventieve maatregelen.”

Ze denkt hierbij na over het niveau waarop je deze preventieve maatregelen het beste kan inzetten:
📌 Speelt een trend of gezondheidsbedreiging alleen lokaal (micro niveau), dan ga je met lokale partijen om tafel om effectief preventief beleid te maken. Denk aan een gezonde schoolkantine en voldoende speel- en beweegmogelijkheden in de wijk.
📌 Speelt een trend regionaal of landelijk (meso-macro niveau), dan kan het effectiever zijn om met regionale en landelijke partijen na te denken over effectief beleid. Denk aan preventieve actie gericht op gehoorschade of bewegingsarmoede.

Samenwerking voor integrale aanpak

Een integrale aanpak met maatregelen die ingrijpen op het individu én op het collectief, is het meest effectief. Vionne ziet er vervolgens graag op toe dat het effect van het beleid grondig wordt gemonitord en zo nodig bijgestuurd wordt. Daarnaast zou ze graag een sterk landelijk netwerk zien om werkzame, maar ook minder werkzame preventieve maatregelen uit te wisselen.

Ze benadrukt het belang van samenwerking met andere professionals in de publieke gezondheidszorg, denk aan gezondheidsbevorderaars, gezondheidswetenschappers, onderzoekers en beleidsmedewerkers.

“Samen creëren we de ‘healthy village’ waar elk kind recht op heeft.”

Naar overzicht voorbeelden