Opvoeden is van alle tijden, maar het lijkt tegenwoordig zwaarder dan ooit. Prof dr. Maartje Luijk onderzoekt hoe ze ouders kan ondersteunen bij dagelijkse opvoedproblemen. Op 30 juni sprak zij aan de Erasmus Universiteit Rotterdam haar oratie uit, ‘De paradox van opvoeden’. In haar oratie bespreekt zij alledaagse opvoedproblemen, waarom opvoeden zo ingewikkeld is geworden en hoe we met nieuwe onderzoeksmethodes kunnen helpen bij het vinden van oplossingen voor ouders.
Zij stelt dat een aantal belangrijke maatschappelijke veranderingen aan te wijzen zijn die opvoeden in onze huidige maatschappij moeilijker maken dan ooit tevoren. Om te beginnen zijn ouders, ondanks alle beschikbare kennis, onzeker over of hun kind zich wel normaal ontwikkelt. Ten tweede leven we in een maatschappij waarin perfectionisme een grote rol speelt, hierdoor kunnen ouders doorschieten in het zo goed mogelijk willen opvoeden. Tot slot durven veel ouders geen hulp in te schakelen van vrienden, buren of familieleden. Daardoor kan het gevoel ontstaan dat opvoeden iets is dat ze alleen moeten doen.
‘Goed’ of ‘fout’ vaak niet aan de orde
Aan de hand van haar onderzoek naar de opvoeding van jonge kinderen, specifiek de hechtingsrelatie en slaapproblemen, laat zij zien dat er in de opvoeding vaak geen sprake is van ‘goed’ of ‘fout’. Zij stelt dat ‘goed genoeg’ opvoeden beter werkt dan perfect opvoeden. Luijk: ‘Je hoeft het niet perfect te doen als ouder, goed genoeg werkt veel beter. Opvoeden is complex en lastig, en twijfelen en fouten maken hoort erbij.’
In haar onderzoek werkt ze met verschillende onderzoeksmethodes; zo maakt zij gebruik van historisch bronnenonderzoek om te achterhalen hoe ideeën over opvoeden veranderen, en gebruikt ze co-design methodes, waarmee ze samen met ouders werkt aan oplossingen voor ouders.
Bekijk hier de livestream van de oratie