Handreiking aanhoudende lichamelijke klachten

November 2023

Aanhoudende lichamelijke klachten (ALK) zijn lichamelijke klachten die jongeren langere tijd kunnen hebben en hun dagelijks leven beïnvloeden, ongeacht of er een medische verklaring voor is gevonden. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat jongeren met deze klachten betrokken blijven bij school en/of passend kunnen deelnemen aan onderwijs? En welke ondersteuning kun je als professional daarbij geven?

Het NJi, Nederlands Centrum Jeugdgezondheid (NCJ) en Ingrado deden een praktische verkenning naar wat jongeren met aanhoudende lichamelijke klachten helpt om naar school te blijven gaan. Daarbij is ook bekeken hoe de samenwerking met de jongeren, ouders en professionals in en rond de school in de praktijk vorm kan krijgen. Aan de hand van deze verkenning is door het NJi, NCJ, Ingrado en met input van de AJN een handreiking gemaakt.

Moeilijk om naar school te gaan

Het hebben van aanhoudende lichamelijke klachten betekent niet automatisch dat jongeren niet naar school kunnen. Soms hebben ze wel wat aanpassingen op school nodig. Uit de ervaringen van jongeren en hun ouders blijkt dat de klachten invloed kunnen hebben op hun dagelijks leven. Soms missen ze lessen op school of een deel van de lesstof. Ook kan het contact met hun medeleerlingen eronder lijden. Daardoor kunnen zij zich eenzaam voelen. Met deze handreiking vragen de auteurs daarom vooral aandacht voor jongeren met aanhoudende lichamelijke klachten die het moeilijk maken om naar school te gaan.

Voor wie

De handreiking is vooral bedoeld voor mentoren en ondersteuningsco­ördinatoren in het voortgezet onderwijs, jeugdartsen en leerplichtambtenaren die samen willen werken aan de schoolaanwezigheid van jongeren met aanhoudende lichamelijke klachten. Ook de afstemming met specialisten uit de medische wereld en de jeugdhulp die daarvoor nodig kan zijn, komt aan bod.

Samen zoeken naar wat wél werkt

De wetenschap kan nog niet alle aanhoudende lichamelijke klachten verklaren en voor veel klachten is nog geen algemene, bewezen effectieve behandeling beschikbaar. Juist daarom is deze handreiking bedoeld, om samenwerking en maatwerk te ondersteunen, zodat jongeren in hun eigen tempo hun balans kunnen onderzoeken, in een veilige en ondersteunende omgeving.