CenteringOuderschap is recent erkend als goed onderbouwde interventie en opgenomen in de interventiedatabase van het RIVM. Een belangrijke stap voor deze vernieuwende vorm van postnatale groepszorg binnen de jeugdgezondheidszorg (JGZ), die op steeds meer plekken in Nederland wordt aangeboden.
Een andere manier van JGZ bieden
CenteringOuderschap is een vernieuwende manier van jeugdgezondheidszorg: de reguliere zorg en contactmomenten worden in dit model niet naast, maar in groepsvorm aangeboden. Ouders komen samen in bijeenkomsten rond thema’s die aansluiten bij hun leven met een jong kind. Die bijeenkomsten worden begeleid door twee vaste JGZ-professionals die getraind zijn in het werken met het Centering-model.
In deze aanpak staat de inbreng van ouders centraal. Er ontstaat een gelijkwaardige relatie tussen ouders en professionals, en tussen ouders onderling. Dat maakt de zorg niet alleen effectiever, maar ook menselijker en meer verbindend.
“Centering biedt ouders ruimte om zélf het gesprek aan te gaan. We zien dat ze elkaar herkennen, steunen en veel van elkaar leren. Dat maakt mijn werk als jeugdverpleegkundige rijker en betekenisvoller.”
– Lily Overgoor, jeugdverpleegkundige in Amsterdam Zuidoost
Wat levert het op?
Ouders voelen zich beter geïnformeerd en gesteund, ontwikkelen meer zelfvertrouwen en durven sneller hulp te vragen. Ook professionals ervaren meer verdieping, verbinding en werkplezier. Deze opbrengsten gelden ook in kwetsbare situaties. Zo laat een pilot in een asielzoekerscentrum zien dat groepsgewijze postnatale JGZ daar zorgt voor meer vertrouwen, betere informatievoorziening en een sterkere band met de JGZ.
CenteringOuderschap sluit naadloos aan op CenteringZwangerschap – prenatale groepszorg die wordt aangeboden door verloskundigen. Samen vormen ze een doorgaande lijn in de eerste 1.000 dagen. In regio’s waar beide vormen worden aangeboden, kan de JGZ-professional die CenteringOuderschap verzorgt al tijdens de zwangerschap aansluiten bij een CenteringZwangerschap-bijeenkomst. Zo leren aanstaande ouders de JGZ vroeg kennen en ontstaat een warme overdracht naar de postnatale zorg.
Beide vormen van groepszorg maken deel uit van het landelijke actieprogramma Kansrijke Start, dat zich richt op het terugdringen van gezondheidsverschillen en het bieden van optimale ontwikkelkansen voor ieder kind.
Succesvol starten: wat helpt?
Een goede implementatie vraagt om voorbereiding en betrokkenheid. In een interview met jeugdverpleegkundige Wietske van der Lingen worden belangrijke lessen gedeeld. Zo is het cruciaal om te investeren in goed getrainde professionals (minimaal twee tot drie), ouders actief te werven (ook anderstalige), samen te werken met ketenpartners en trouw te blijven aan het concept. Groepsvorming kost tijd – voldoende bijeenkomsten en een veilige sfeer zijn essentieel. Ook de ervaringen van ouders zelf bieden waardevolle input om het programma verder te versterken.
Meer weten of aan de slag?
Laat je inspireren door ervaringen uit de praktijk:
- In Amsterdam Zuidoost laat de reportage uit de Bijlmerdreef zien hoe ouders open gesprekken voeren, herkenning vinden en groeien in hun rol.
- Een fotoreportage van een bijeenkomst in Zwolle laat zien wat de bijeenkomsten voor ouders betekenen.
- In een reeks korte praktijkervaring-video’s delen ouders en professionals hun ervaringen.
- Het infoboekje over CenteringZorg biedt een beknopte en toegankelijke kennismaking met het model.
Stichting Centering Nederland traint jeugdartsen en jeugdverpleegkundigen die met deze werkwijze aan de slag willen en ondersteunt JGZ-organisaties bij de implementatie van CenteringOuderschap. Voor organisaties die willen starten is er ook een handreiking met praktische tips en randvoorwaarden.
Meer informatie:
www.centeringzorg.nl
Meer praktijkvoorbeelden, ervaringen en implementatietips zijn te vinden op de LinkedIn-pagina van CenteringZorg.