Gerichte aanpak en open gesprek blijven nodig om de jeugd tegen infectieziekten te beschermen

AJN Jeugdartsen

Het RIVM publiceerde 19 juni 2025 de jaarlijkse vaccinatiegraad cijfers. Het lijkt erop dat de vaccinatiegraad bij zuigelingen en kleuters iets is afgenomen ten opzichte van het jaar ervoor. Tegelijkertijd is de HPV-vaccinatiegraad, die kinderen rond 10 jaar krijgen, duidelijk gestegen, voor jongens nog meer dan voor meisjes. Mogelijk hebben de HPV-inhaalcampagnes hierop een positief effect gehad. Ook lijken iets meer zwangeren zich te laten vaccineren tegen kinkhoest en griep.  

Waar daalt de vaccinatiegraad?

Het RIVM doet onderzoek naar veranderingen in de vaccinatiegraad met als doel deze te verhogen en daarmee gezondheidsverschillen te verkleinen. Kijkend naar het type basisschool daalde de vaccinatiegraad in de afgelopen jaren sterk op islamitische scholen. Al langere tijd is hij relatief laag op orthodox-protestantse en antroposofische scholen. Verder daalde de vaccinatiegraad het meest bij Nederlandse kinderen van Marokkaanse of Turkse herkomst, kinderen die niet naar de kinderopvang gaan en kinderen uit grote gezinnen (4 of meer kinderen).  

Fijnmazige, doelgerichte aanpak met ruimte voor wederkerig gesprek is nodig

AJN Jeugdartsen Nederland wil inzetten op zo gezond en kansrijk mogelijk opgroeien van kinderen en jongeren. Vaccinatie tegen infectieziekten is hier onderdeel van. Jeugdartsen zijn samen met andere JGZ-professionals een belangrijke spin in het web voor de informatievoorziening naar ouders met betrekking tot onder andere vaccineren. Daarbij is het essentieel dat er ingezet wordt op fijnmazig en doelgroep gericht werken.  

We horen in de praktijk dat ouders en jongeren behoefte hebben aan meer keuze in wanneer en waar zij een vaccinatie kunnen halen. Hier kan op ingespeeld worden door mensen zelf vaccinatie-afspraken te laten inplannen op een locatie van hun keuze en hiervoor locaties beschikbaar te maken die vertrouwd en dichtbij zijn. 

Daarnaast is het essentieel dat we blijven inzetten op open en wederkerige gesprekken met ouders en jongeren over vaccineren en informatievoorziening op maat. 

Om verder bij te dragen aan betrouwbare informatievoorziening zet AJN Jeugdartsen Nederland in op het bieden van informatie op sociale media om ouders en jongeren te informeren. 

Structurele financiering is nodig

Om laagdrempeliger, flexibeler en meer outreachend te kunnen werken, is passende financiering nodig. Begin dit jaar is er voor de G4 vanuit de overheid een tijdelijke aanvullende financiering toegezegd voor fijnmazig, wijkgericht informeren. Deze incidentele middelen zijn erg welkom, maar structurele middelen zijn noodzakelijk om echt het verschil te kunnen maken. Daarbij zijn meer middelen nodig om ouders tijd en ruimte te kunnen bieden voor een open gesprek over hun vragen met betrekking tot vaccineren en ruimere mogelijkheden aan te kunnen bieden voor het verkrijgen van de vaccinaties.

Links